خواص چیا سید یا دانه چیا چیست و آیا واقعا ارزش خوردن دارد؟

خواص دانه چیا یا همان چیا سید طبق مطالعات زیادی که روی این دانه مغذی صورت گرفته است دیگر بر کسی پوشیده نیست. دانه‌های چیا سرشار از مواد غذایی هستند و به همین سبب هم تأثیرات مثبت زیادی بر سلامتی بدن خواهند گذاشت. در این مطلب هم قصد داریم که شما را با مهم‌ترین خواص دانه چیا که از لحاظ علمی ثابت شده‌اند، نحوه مصرف آن و در آخ هم عوارض آن آشنا کنیم.

مهمترین خواص دانه چیا

دانه چیا یا چیا سید به دلیل مواد مغذی و مندنی که دارد خواص زیادی می تواند برای سلامتی بدن شدات باشد. در ادامه به بررسی مهمترین خواص این دانه میپردازیم.

دانه چیا غنی از نظر مواد مغذی و فقیر از نظر کالری

دانه کوچک سیاه‌رنگ چیا از یک گیاه به اسم سالویا هیسپانیکا از خانواده نعناعیان گرفته‌ می‌شود. دانه چیا از غذاهای اصلی قوم باستانی مایا بوده و دلیل آن را هم توانایی این دانه در تأمین انرژی حدث زده‌اند. در واقع دانه چیا در زبان مایایی به معنای قدرت و توان است.

علی‌رغم پیشینه دور و درازی که این دانه دارد اما تنها چند سال است که در قرن اخیر به عنوان یک سوپر فود شناخته شده است. گول قیافه ریزه میزه این تخم یا دانه را نخورید، این دانه سرشار زا مواد مغذی است. این مقدار از چیا سید تنها دارای ۱۳۷ کالری است. به عبارتی یک انس یا ۲۸ گرم از دانه چیا یا همان چیا سید داری ارزش غذایی به شرح زیر است (منبع):

• فیبر: ۱۱ گرم
• پروتئین: ۴ گرم
• چربی: ۹ گرم که ۵ گرم از آن از نوع چربی امگا ۳ است.
• کلسیم: ۱۸ درصد مقدار مصرف توصیه شده روزانه
• منگنز: ۳۰ درصد مقدار مصرف توصیه شده روزانه
• منیزیم: ۲۷ درصد مقدار مصرف توصیه شده روزانه
• فسفر: ۲۷ درصد مقدار مصرف توصیه شده روزانه
• دارای مقدار زیادی روی، ویتامین بی ۳ (نیاسین)، پتاسیم، ویتامین بی ۱ (تیامین) و ویتامین بی ۲ است.

بر همین اساس چیا سید یا دانه چیا‌ می‌توان خواص زیادی برای دستگاه گوارش و همچنین برای کسانی که در طلب لاغر شدن یا کاهش وزن هستند داشته باشد.

چیا سید سرشار از آنتی‌اکسیدان

دانه‌های چیا دارای مقدار زیادی از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که  از چربی‌های حساس در مقابل فاسد شدن محافظت‌ می‌کنند (منبع). اگر خواص آنتی‌اکسیدان‌ها همچنان مور بحث است اما محققان به طور متفق‌القول بر این باور هستند که دریافت آنتی‌اکسیدان‌ها از غذا تأثیرات مثبت بر سلامتی دارد (منبع).

علاوه بر این آنتی‌اکسیدان‌ها با مقابله با رادیکال‌های آزاد‌ می‌پردازند. این رادیکال‌ها‌ می‌توانند موجب پیری و همچنین بیماری‌های مانند سرطان شود. از این رو دانه چیا یا چیا سید خواص مهمی‌ می‌توان برای پوست و زیبای و همچنین بیماری‌های همچون سرطان داشته باشد (منبع).

خواص چیا سید برای دستگاه گوارش

یک انس از چیا سید دارای تقریباً ۱۲ گرم کربوهیدرات است که نزدیک به ۱۱ گرم آن فیبرها هستند و بدن شما نمی‌توان آن را هضم کند. فیبرها نا باعث افزایش قند خون‌ می‌شوند و نه به انسولین نیاز پیدا خواهند کرد. اگرچه فیبر از خانواده کربوهیدرات است اما تأثیرات آن بر روی سلامتی با دیگر انواع کربوهیدرات مانند قند و نشاسته بسیار متفاوت است.

مقدار کربوهیدرات قابل هضم در ۲۸ گرم از دانه چیا تنها برابر با ۱ گرم است و بنابراین یک غذای دارای کربوهیدرات بسیار پایین است و برای کسانی که در طلب لاغر شدن و کاهش وزن هستند بسیار مفید است. چیا سید چون دارای مقدار زیادی فیبر است‌ می‌تواند تا ۱۲ برابر وزن خود آب جذب کند (منبع).

مقدار بالای فیبر از لحاظ تئوری موجب افزایش حس سیری در فرد‌ می‌شود، سرعت هضم غذایی که خورده‌اید را پایین‌ می‌آورد و از طرفی هم شما را وادار‌ می‌کند که به صورت خودکار مقدار کالری کمتری مصرف کنید. فیبرها همچنین غذای بسیاری از باکتری‌های مفید برای دستگاه گوارش هستند که سلامت این دستگاه را تضمین‌ می‌کنند. چیا سید از نظر وزنی دارای بیش از ۴۰ درصد فیبر است و به همین دلیل هم یکی از بهترین منابع فیبر تلقی‌ می‌شود.

چیا سید سرشار از پروتئین

مقدار پروتئین موجود در دانه چیا بسیار قابل توجه است که به ۱۴ درصد وزنی‌ می‌رسد و در مقایسه با سایر گیاهان مقدار بسیار بالایی حساب‌ می‌شود. دانه چیا همچنین دارای تعادل خوبی از آمینواسیدها است و به همین سبب هم بدن شما با مصرف دانه چیا‌ می‌توان از تأمین مقدار مورد نیاز پروتئین خود اطمینان حاصل کند (منبع). از این رو هم دانه چیا‌ می‌توانند خواص بسیار زیادی برای کاهش وزن و لاغر شدن داشته باشند.

مصرف بالای پروتئین موجب کاهش اشتها‌ می‌شود و تحقیقات هم نشان داده‌اند که میل به غذا را تا میزان ۶۰ درصد و میان وعده‌های شب هنگام را تا میزان ۵۰ درصد کاهش‌ می‌دهد (منبع).

چیا سید سرشار از امگا ۳

چیا سید هم به مانند تخم کتان حاوی مقادیر بالایی از امگا ۳ است. جالب است بدانید که در یک مقدار مساوی، چیا سید در مقایسه با ماهی گران‌قیمت سالامون حاوی مقدار بیشتری از امگا ۳ است. همان‌طور که بسیاری از شما‌ می‌دانید امگا ۳ و متعاقباً دانه چیا خواص زیادی برای رشد کودکان و عملکرد مغز دارند.

ناگفته نماند مقادیر بالای مصرف امگا‌ می‌تواند تا حدودی در برخی از افراد موجب افزایش چربی خون نیز شود (منبع). امگا ۳ در واقع یک الفا-لینولیک اسید (ALA) است که برای اینکه بدن بتواند از آن استفاده کند باید به صورت اسید ایکوزاپنتا انوئیک (EPA) یا اسید دوکوزاهگزا انوئیک (DHA) دیگری تبدیل شود اما متأسفانه توانایی لازم برای تبدیل امگا ۳ و استفاده از آن را ندارد. از این رو امگا ۳ موجود در چربی‌های حیوانی مانند روغن ماهی به امگا ۳ موجود در روغن‌های گیاهی ترجیح داده‌ می‌شود (منبع).

خواص چیا سید برای قلب

مقادیر بالای فیبر، پروتئین و امگا ۳ موجود در چیا سید یا دانه چیا‌ می‌توانند تأثیر خوبی بر سلامت قلب شما داشته باشند. مطالعات خوبی در این خصوص صورت گرفته است اما نتایج خیلی منسجمی به دست نیامده است. در کل نتایج حاصل از آزمایشات صورت گرفته روی موش‌ها حاکی از این است که دانه‌های چیا‌ می‌توانند تا حدودی فاکتور‌های ریسک مانند تری گلیسیرید، التهاب، مقاومت در برابر انسولین و چربی ناحیه شکم را کاهش دهند (منبع).

مطالعات زیادی نشان داده‌اند که مصرف دانه چیا مقدار فشار خون را در افراد مبتلا به این بیماری به طرز قابل توجهی کاهش‌ می‌دهد که عامل بسیار مهمی در ابتلا به بیماری‌های قلبی است. از این تائیدی بر خواص دانه چیا بر سلامت قلب داشته‌اند.

خواص چیا سید برای استخوان

چیا سید به دلیل مواد مغذی که درون آن قرار دارد خواص زیادی برای سلامت استخوان‌ها دارد. کلسیم، فسفر، منیزیم و پروتئین از جمله این مواد هستند. مقدار کلسیم موجود در چیا سید به تنهایی بیشتر از هر نوع محصول لبنی است و از این رو‌ می‌تواند که برای گیاه‌خواران خواص زیادی داشته باشد.

خواص چیا سید در کاهش قند خون

مقادیر بالای قند خو‌ می‌توانند تأثیرات زیادی بر ابتلا به برخی از بیماری مزمن مانند بیماری‌های قلبی داشته باشند. چیا سید به دلیل مواد مغذی منحصر به فردی که دارد‌ می‌توانند خواص زیادی در این خصوص داشته باشد.

مطالعه صورت گرفته روی حیوانات نشان داده‌اند که دانه چیا‌ می‌تواند حساسیت انسولین، کنترل قند خون، تثبیت میزان قند خون بعد از وعده‌های غذایی را بهبود بخشد (منبع). برخی از مطالعات صورت گرفته روی انسان‌ها نیز این ادعا را تائید‌ می‌کنند و نشان داده‌اند که خوردن نان‌های حاوی دانه چیا یا چیا سید مقدار افزایش قند خون بعد از وعده‌های غذایی را کاهش داده است (منبع).

دانه چیا یا چیا سید را از کجا تهیه کنیم؟

تهیه این دانه مغذی نباید کار چندان سختی باشد. بسیاری از عطاری‌ها اقدام به فروش آن می‌کنند. اگر هم احیاناً در عطاری‌ها نتوانستید تهیه کنید پس باید ب ه اینترنت متوسل شوید. بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی که برخی از آن‌ها مختص دانه چیا هستند اقدام به عرضه انواع مختلفی از این محصول کرده‌اند.

نحوه مصرف دانه چیا

روش‌های مختلفی برای مصرف چیا سید وجود دارد. می‌توانید به ساده‌ترین شکل ممکن همراه با کمی زعفران و شکر با آن شربتی خوشمزه درست کنید. استفاده از دانه چیا در داخل اسموتی‌ها هم گزینه خوبی است. استفاده از دانه چیای خیسانده شده و نرم شده به همراه سالاد می‌تواند نقش مهمی در کاهش وزن و لاغری داشته باشد.

سخن آخر

علاوه بر این‌ها نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد که دانه چیا با مانند بسیاری از مواد غذایی مغذی هم تهیه، هم نگهداری و هم مصرف ساده‌ای دارد و از آن جایی که از نظر مواد مغذی مهمی چون ویتامین، فیبر و کلسیم بسیار غنی است و مصرف آن برای هر فردی‌ می‌تواند خواص مهمی در پی داشته باشد. مصرف چیا سید یا دانه چیا را در رژیم غذایی روزانه خود حتماً بگنجانید.