با استقبالی که از سوی گردشگران خارجی و ایرانی از خانه‌های روستایی و نوستالژیک شد. کم‌کم در مناطق روستایی بکر، اهالی به ساخت اقامتگاه‌های بوم گردی روی آوردند تا هم محل درآمدی برای روستاییان باشد و هم جذب گردشگر صورت گیرد و از این طریق ارز وارد کشور شود. در مقاله «چگونه یک اقامتگاه بوم گردی بسازیم» از کابان مگ به سرفصل‌هایی چون مدارک لازم برای اخذ مجوز بوم گردی، درآمد اقامتگاه بوم گردی، هزینه ساخت اقامتگاه بوم گردی، نمونه طرح توجیهی اقامتگاه بوم گردی و شرایط احداث اقامتگاه بوم گردی پرداخته شده است.
طرح توجیهی اقامتگاه بوم گردی، برآورد هزینه و سودآوری
پیش از آغاز به کار هر پروژه‌ای ابتدا باید سودآور بودن پروژه و اینکه سود چه زمانی به چه صورت قابل بازگشت خواهد بود، مشخص شود که این امر در قالب یک طرح توجیهی امکان پذیر است.
در طرح توجیهی اقامتگاه بوم گردی مفادی مانند میزان سرمایه ثابت، سرمایه اولیه، هزینه‌های سالیانه مانند خوراک، نظافت و … که به تعداد گردشگران باز می‌گردد، هزینه‌های پیش از بهره برداری مانند آموزش پرسنل، اخذ مجوز و …، درآمد حاصل از اقامت گردشگران، نرخ بازده داخلی، منابع تأمین مالی، مقدار و چگونگی دریافت تسهیلات و بسیاری موارد دیگر با جزئیات اشاره شده است.
در این بین مؤسسات مالی زیادی وجود دارند که در زمینه انجام طرح‌های توجیهی و مطالعات امکان سنجی وجود دارند که می‌توانید برای تهیه طرح توجیهی اقامتگاه بوم گردی اختصاصی به آن‌ها مراجعه کنید. البته برخی وب‌سایت‌ها نیز وجود دارند که طرح توجیهی اقامتگاه بوم گردی کلی تهیه کرده و آن را به قیمت پایینی به فروش می‌رسانند که می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید.
برآورد هزینه ساخت
پس از اینکه از سودآوری ساخت اقامتگاه بوم گردی خود مطمئن شدید، حالا لازم است هزینه ساخت آن را برآورد کنید. البته این بخش در طرح‌های توجیهی با جزئیات کامل آورده می‌شود ولی اگر از طرح‌های توجیهی کلی که به روز نبوده و برای منطقه اختصاصی نشده است می‌توانید از بسترهای آنلاین برآورد هزینه ساخت برای این منظور استفاده کنید.
اخذ مجوزهای لازم جهت ساخت اقامتگاه بوم گردی
اخذ مجوز ساخت اقامتگاه بوم گردی دارای سه مرحله موافقت‌نامه اولیه، موافقت‌نامه اصولی و اخذ پروانه ساخت است.
موافقت‌نامه اولیه
در مرحله اولیه نامه درخواست و مدارک خود شامل کپی شناسنامه، کپی کارت ملی و کپی سند مالکیت زمین را به اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ارائه کرده سپس روزی جهت بازدید کارشناس طبیعت گردی تعیین می‌شود.
پرونده پس از بازدید به کمیته برنامه ریزی گردشگری می‌رود که اعضای آن شامل معاونت گردشگری استان، معاونت برنامه ریزی و سرمایه گذاری استان، کارشناس طبیعت گردی استان و یکی از فعالان بخش خصوصی هستند؛ رفته و در صورت تائید پرونده به مرحله اخذ موفقت نامه اصولی ارجاع می‌شود.
موافقت‌نامه اصولی
در این مرحله لازم است مدارک به همراه پرونده به کمیته فنی استان ارجاع داده می‌شود. مدارک شامل درخواست کتبی متقاضی مبنی بر ساخت اقامتگاه بوم گردی، کپی اسناد مالکیت زمین، کروکی موقعیت و گزارش کمیته برنامه ریزی گردشگری است که پس از بررسی و تائید موقعیت زمین از سوی کمیته فنی و موافقت‌نامه اصولی از سوی این کمیته صادر می‌شود.
اخذ پروانه ساخت
پس از اخذ موافقت‌نامه کمیته فنی، مرحله اخذ پروانه آغاز می‌شود. در این مرحله باید نقشه‌های ساخت از سوی متقاضی به کمیته فنی سرمایه گذاری ارائه شود. در این کمیته با حضور کارشناس طبیعت گردی نقشه بررسی می‌شود. با تائید نقشه، مدارک و نقشه‌ها توسط اداره کل استان به مراجع ذی‌ربط (شهرداری و سازمان نظام مهندسی) ارجاع می‌شود.
عملیات ساخت زیر نظر مراجع ذی‌ربط ادامه پیدا می‌کند و نامه پایان کار اخذ می‌شود. سپس محل توسط معاونت گردشگری استان بازدید شده و در صورت تائید شدن، پروانه بهره برداری موقت شش‌ماهه صادر می‌شود.
پروانه بهره برداری بلند مدت
برای دریافت پروانه بهره برداری بلند مدت لازم است، مدارک مورد نیاز مانند کپی نامه پایان کار، نامه تائید بازدید، پروانه بهره برداری موقت و درخواست کتبی متقاضی جهت پروانه بهره برداری به اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری تسلیم شود.
سپس کمیسیون درجه بندی با بازدید از محل اقدام به درجه بندی اقامتگاه بوم گردی کرده و با تکمیل پرونده و ارائه مدارک به معاونت گردشگری، پروانه بهره برداری سه ساله صادر می‌شود.
تسهیلات برای ساخت اقامتگاه بوم گرد
به‌طورکلی برای تأمین سرمایه لازم برای ساخت اقامتگاه گردشگری دو راه پیش رو دارید. استفاده از وام ۱۰۰ میلیون تومانی صندوق کارآفرینی امید و استفاده از تسهیلاتی که بانک گردشگری در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد. در ادامه توضیحاتی در خصوص هر دو روش ارائه شده است و فایل پی‌دی‌اف شیوه نامه بوم گردی نیز به منظور دریافت اطلاعات تکمیلی برای دانلود قرار گرفته است.
وام صندوق کارآفرینی امید
در طی تفاهم‌نامه‌ای که بین سازمان میراث فرهنگی و صندوق کارآفرینی امید انجام شده است. سازمان میراث فرهنگی به منظور استقبال هر چه بیشتر برای ساخت اقامتگاه‌های بوم گردی اقدام به اعطای وام ۱۰۰ میلیون تومانی به کارآفرینان این حوزه اقدام می‌کند که با نرخ سود ۴ درصد و مدت بازپرداخت ۶۰ ماهه است.
شرایط و فرآیند اعطای تسهیلات
اولین مرحله از دریافت تسهیلات به منظور ساخت اقامتگاه بوم گردی ثبت درخواست و تشکیل پرونده در اداره میراث فرهنگی استان است. پرونده به معاونت گردشگری ارجاع داده شده و بررسی می‌شود. بررسی در کمیته‌ای متشکل از نمایندگان صندوق کارآفرینی و معاونت گردشگری انجام می‌شود.
پس از تائید از سوی این کمیته پرونده به معاونت ساماندهی و توانمند سازی صندوق کارآفرینی امید ارجاع می‌شود که در پی آن یک پرونده در صندوق به نام متقاضی تشکیل می‌شود. در ادامه صندوق در صورت موافقت و دریافت وثیقه تسهیلات را به حساب متقاضی واریز می‌کند.
بر اساس ضوابط و شرایط صندوق کارآفرینی امید، دریافت تسهیلات نیازمند شرایطی بوده که به شرح زیر است. ناگفته نماند که بسیاری از شرایط زیر در مراحل دریافت موافقت‌نامه و تهیه طرح توجیهی ساخت اقامتگاه، انجام گرفته است و تنها نیاز است آن‌ها را به صندوق تسلیم کنید.
- عنوان پروژه (به طور مثال اقامتگاه بوم گردی ماسال)
- مرجع معرفی
- ویژگی‌های برجسته پروژه
- معرفی پروژه
- مشخصات اجرای پروژه
- کروکی محل اجرای پروژه
- مزیت‌های منطقه معرفی شده برای فعالیت
- کسب مجوزهای لازم و ارائه آن‌ها
- مشخصات متقاضی
- شرحی از دانش فنی متقاضی
- سوابق کاری متقاضی
- ارزش زمین با مبلغ رهن
- بهای تمام شده اقامتگاه
- ماشین آلات، تجهیزات و وسایل نقلیه مورد نیاز
- میزان سرمایه گذاری
- هزینه‌های قبل از بهره برداری
- سرمایه ثابت پروژه و سهم متقاضی از آن
- مواد اولیه
- برآورد حقوق و دستمزد کارکنان
- برآورد سرمایه در گردش
- نحوه سرمایه گذاری
- درآمد سالیانه
- زمان بندی اجرای پروژه
بانک گردشگری
برای بهره‌مندی از تسهیلات بانک گردشگری لازم است ابتدا حسابی که گردشی مالی دارد در این بانک داشته باشید و سپس برای تشکیل پرونده به منظور دریافت وام ایجاد واحد گردشگری که در اینجا اقامتگاه بوم گردی است، به بانک مراجعه کنید.
سپس در مرحله بعد طرح توجیهی خود به همراه مدارک لازم به بانک ارائه کرده و با بانک با بررسی ایده و میزان سودآوری آن و اعتبار سنجی متقاضی با دریافت وثایقی به اعطای تسهیلات به صورت وام، اقدام می‌کند. در اطلاعاتی مختصری که از سایت بانک گردشگری می‌توان دریافت کرد این است که این بانک تا ۸۰ درصد می‌تواند سرمایه لازم برای ساخت واحد گردشگری را تأمین کند.
درآمد حاصل از اقامتگاه بوم گردی چقدر است؟
درآمد و سودآوری اقامتگاه به درجه اقامتگاه، امکاناتی که ارائه می‌دهد، میزان مسافر پذیری شهری که اقامتگاه در آن قرار دارد و شناخته شدن اقامتگاه توسط مردم در شبکه‌های اجتماعی بستگی دارد.
برای مثال اگر جست‌وجویی در اینترنت انجام دهید مشاهده می‌کنید که بیشترین اقامتگاه‌های بوم گردی در شهرهای شمالی، اصفهان، شیراز، یزد و خراسان رضوی هستند.
از نظر مسافر پذیری استان‌های شمالی رتبه بالایی دارند به همین منظور اقامتگاه‌ها رونق و درآمد خوبی دارند و بیشتر پذیرای مسافران ایرانی هستند. از سوی دیگر اقامتگاه‌های استان‌های یزد، اصفهان، شیراز و مشهد بیشتر پذیرای مسافران خارجی هستند به همین منظور ظاهری شکیل‌تر و رتبه بالاتری هم دارند.
به‌طورکلی اجاره اقامتگاه‌های بوم گردی به صورت تعداد نفرات به ازای هر شب اقامت و یا اجاره یک سوئیت به ازای هر شب است. اجاره‌بها هر شب اقامتگاه به ازای هر نفر بسته به درجه آن بین ۶۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است. این رقم برای اجاره سوئیت در اقامتگاه بوم گردی بین ۱۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان برای هر شب اقامت است.
در ساخت اقامتگاه بوم گردی به چه نکاتی باید توجه کرد؟
وجود آثار تاریخی، طبیعی، تفریحی در نزدیکی محلی که اقامتگاه بوم گردی در آن واقع شده است، تأثیر زیادی در درآمد و سودآوری اقامتگاه دارد. البته ناگفته نماند که برخی اقامتگاه‌های بین راهی نیز درآمد خوبی دارند. برای مثال اقامتگاه‌های بوم گردی در جاده‌های طولانی مانند تهران- مشهد، تهران- بندرعباس و … نیز می‌تواند مقصد موقت بسیاری از مسافران باشد.
توجه به فرهنگ و تاریخ در ساخت اقامتگاه بوم گردی در جذب مسافر بسیار مؤثر است. برای مثال ساخت خانه‌های شیروانی سنتی به سبک معماری منطقه در استان‌های شمالی به جای ساخت خانه به سبک مدرن می‌تواند مسافران زیادی را جذب کند.
ارائه غذاهای محلی در اقامتگاه هم از محل‌های کسب درآمد است. طعم غذای محلی تهیه شده به سبک سنتی، پخت نان در تنور، محصولات محلی مانند شیر، کره، پنیر و … از جاذبه‌های گردشگری برای رقابت یک اقامتگاه با همسایه‌های نزدیک آن می‌تواند باشد.
راه اندازی فروشگاه فروش صنایع دستی، محصولات غذایی محلی و گالری عکاسی به منظور خرید یادگاری و سوغاتی هم می‌تواند در کنار اجاره اقامتگاه درآمد جانبی خوبی محسوب شود.
ناگفته نماند که خانه‌های روستایی قدیمی را می‌توان با قیمت پایین خریداری کرد و با بازسازی آن اقدام به ساخت اقامتگاه کنید.
سخن آخر
اگر قصد ساخت اقامتگاه بوم گردی دارید امیدوارم مقاله حاضر به شما در این راه کمک کرده باشد. من برای نوشتن این مقاله از مقالات خوب سایت «همیارکار» استفاده کردم. اگر به دنبال ایجاد یک کسب و کار کوچک هستید مقالات این سایت می‌تواند کمک زیادی به شما کند. اگر در حال ساخت اقامتگاه بوم گردی هستید تجربیات خود را با ما در میان بگذارید. منتظر نظرات و پیشنهاد شما هستیم.
