کاکتوس‌ها نیز مانند دیگر گیاهان به دلیل بیماری، آفات و آبیاری کم یا زیاد از بین می روند. درک زودهنگام نشانه‌ها و علائم یک کاکتوس در حال مرگ به شما امکان را می‌دهد تا حداقل بخشی از کاکتوس را نجات دهید. اما واقعا علت زرد شدن و خشک شدن و پژمرده شدن کاکتوس چیست؟ در ادامه با کابان مگ همراه باشید تا با این علائم آشنا شوید.
علائم کاکتوس در حال مرگ
اگرچه پرورش کاکتوس، کار آسانی است اما باید به یاد داشته باشید که اگر شرایط را به درستی برای آنها فراهم نکنید، خیلی سریع از بین می‌روند. از آنجایی که کاکتوس‌ها به آرامی رشد می‌کنند، ممکن است هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد تا نشانه‌های مرگ را در آنها ببینید و متوجه شوید.
آیا رنگ کاکتوستان در حال تغییر است؟ آیا شاداب و سالم به نظر نمی‌رسد؟ آیا خشک و پوک شده است؟ آیا زرد و نرم شده است؟ اگر این‌طور است، باید نگران شوید، زیرا ممکن است کاکتوستان در حال مرگ باشد.
واقعیت این است که کاکتوس‌ها گیاهان سرسختی هستند و به مراقبت کمی نیاز دارند. البته کاکتوس‌ها مانند هر موجود زنده دیگری، نقاط ضعفی نیز دارند و اگر مراقب نباشید و یا به موقع اقدام نکنید، گیاه شما ممکن است دچار بیماری شده و این بیماری در نهایت منجر به مرگ گیاه شود.
توجه داشته باشید که ساکولنت ها به لحاظ نگهداری با کاکتوس ها تفاوت دارند. برای شناخت بهتر انواع گیاهان گوشتی به مقاله «تفاوت کاکتوس، ساکولنت، کراسولا و آگاو چیست؟» مراجعه کنید.
نشانه‌های ابتدایی که جای نگرانی ندارند
قبل از مطرح کردن نشانه‌های یک کاکتوس در حال مرگ، بهتر است برخی نشانه‌های اولیه را بشناسید تا بتوانید هرچه سریع‌تر با این مسئله مقابله کنید. در این بخش، برخی نشانه‌هایی را مطرح می‌کنیم که باید سبب نگرانی شما شوند، اما نشانه‌های واقعی مرگ احتمالی نیستند.
کاکتوس در حال مرگ پایدار نیست
خب، یکی از آسان‌ترین راه‌ها برای فهم اینکه کاکتوستان در حال مرگ است، بررسی شرایط کلی گیاه است. معمولاً یک کاکتوس در حال مرگ، بدنه محکمی ندارد و استوار نیست و این‌طور به نظر می‌رسد که ممکن است بیفتد.
این مسئله یک نشانه واضح از پوسیدگی ریشه و دیگر مشکلات اساسی است. برخی از گیاهان نیز، ممکن است رنگشان تغییر کند، یا بخش‌های نرمی روی ساقه آنها رشد کند و یا بوی بدی تولید کنند.
تغییر رنگ کاکتوس
بهتر است بدانید برخی کاکتوس اگر در معرض استرس و آشفتگی باشند، تغییر رنگ می‌دهند. البته باید با تمرکز و دقت خیلی بالا، فرایند تغییر رنگ را بررسی کنید، زیرا ممکن است نشانه سلامت و شادابی گیاه باشد.
برای مثال اگر گیاه را برای مدت زیاد در معرض نور خورشید قرار دهید، ممکن است رنگ آن متمایل به قرمز شود، که این مسئله نباید سبب نگرانی زیاد باشد. متاسفانه اگر رنگ گیاه در حال تغییر به زرد یا قهوه‌ای است، باید نگران شوید.
رنگ قرمز ناشی از ازدیاد نور خورشید است و نباید نگران آن باشید اما رنگ زرد غیرعادی بوده و جای نگرانی دارد.
تشکیل پیراپوست یا زرد شدن کاکتوس
پدیده دیگری که باغبان‌ها اشتباهاً آن را به عنوان بیماری تلقی می‌کنند، تشکیل پیراپوست است. در بیشتر موارد، تشکیل پیراپوست با افزایش سن گیاه، اتفاق می‌افتد. در طول این دوره روی ساقه کاکتوس، به جای لایه بیرونی سبز، یک پوسته سخت قهوه‌ای به وجود می‌آید.
این فرایند قهوه‌ای شدن معمولاً از قسمت پایین گیاه شروع می‌شود و به تدریج روی ساقه را در بر می‌گیرد. بخش‌هایی که تحت تأثیر تشکیل پیراپوست قرار می‌گیرند، سفت می‌شوند و به رنگ قهوه‌ای روشن یا قهوه‌ای متمایل به سبز در می‌آیند. در چنین مواردی، کاکتوس شما فقط در حال پیر شدن است و قرار نیست بمیرد.
پژمرده و شل شدن کاکتوس
نشانه دیگری که معمولاً افراد آن را با علائم کاکتوس در حال مرگ اشتباه می‌گیرند، پژمرده شدن است. اگر متوجه شدید که برخی برگ‌های کاکتوس ریخته‌اند یا بخش‌هایی از آن در حال خشک شدن هستند، این مسئله نشانه بی‌آبی است. در چنین موردی، تنها کاری که باید انجام دهید، آبیاری گیاه است.
بیشتر گونه‌های کاکتوس در مقابل دوره‌های طولانی خشکی، بخش‌های جوان خود را حفظ می‌کنند و اجازه می‌دهند که بخش‌های پیرتر خشک و جدا شوند و این‌گونه در برابر خشکی واکنش نشان می‌دهند.
جای نگرانی نیست زیرا این مسئله کشنده نیست و مادامی که مراقب گیاه باشید و به طور منظم و با ملایمت آن آبیاری کنید، کاکتوس شما دوباره احیا می‌شود. در ضمن اگر فکر می‌کنید با بریدن بخش‌های خشک، به زیبایی گیاه کمک خواهید کرد، از انجام این کار نترسید.
پژمرده و شل شدن در اکثر مواقع نشانه مرگ کاکتوس نیست.
علائم کاکتوس در حال مرگ
برخی نشانه‌ها حاکی از مشکلات جدی هستند که می‌توانند منجر به مرگ گیاه شما شوند. هروقت متوجه هر یک از این نشانه‌ها شدید، سریعاً دست به کار شوید و اقدام کنید تا شاید بتوانید گیاه را نجات بدهید.
بد رنگ شدن
در اغلب موارد کاکتوس‌ها در اثر استرس و فشار، رنگ طبیعی خود را از دست می‌دهند. بی‌رنگ و رو شدن ممکن است از انتهای بخش‌های فرعی ساقه یا از پایین گیاه، شروع شود و این امر وابسته به جای اصلی مشکل است. بی‌رنگ شدن شدید، خیلی خطرناک است و اگر سریعاً اقدام به درمان نکنید، قطعاً منجر به مرگ گیاه خواهد شد.
گیاه‌تان سست و شل می‌شود
سست و شل شدن از علائم کاکتوس در حال مرگ است. اگر کاکتوستان سست شده است، باید نگران شوید، زیرا این مسئله نشانه آشکار پوسیدگی ریشه است. به یاد داشته باشید که گیاهان گوشتی رشد آرامی دارند، و این به معنی آن است که نشانه‌های حاکی از مشکلات اساسی نیز به آرامی بروز پیدا می‌کنند.
زمانی که شما متوجه این نشانه‌ها شوید، ممکن است ریشه‌های گیاه به کلی پوسیده شده باشند و دیگر امیدی به نجات و ترمیم گیاه نباشد.
اگر پایین گیاه زرد یا قهوه‌ای شده است، این مسئله ممکن است به معنی آن باشد که گیاه در شرایط حادی قرار دارد. پوسیدگی ریشه یکی از رایج‌ترین دلایل مرگ کاکتوس است. پوسیدگی ریشه معمولاً با از بین رفتن سختی و استواری برگ‌ها و ساقه گیاه همراه است.
زرد و قهوه ای شدن قسمت‌های پایین کاکتوس یکی از علائم شایع کاکتوس در حال مرگ است.
برای نجات گیاه، آن را از خاک در آورده، بخش‌های پوسیده را پیدا کنید و آنها را جدا کنید. ریشه‌های پوسیده بسته به میزان پوسیدگی ممکن است متمایل به قهوه‌ای یا حتی سیاه باشند، در حالی که رنگ ریشه‌های سالم، روشن هستند.
نرم شدن تنه کاکتوس
نرم شدن تنه کاکتوس در علائم در حال مرگ گیاه است. در بیشتر موارد، بی‌رنگ شدن همراه با نرم شدن و پف کردن بخش‌هایی از ساقه است. این بخش‌ها با کوچک‌ترین فشاری، می‌شکنند.
نرم شدن از مهم‌ترین علائم یک کاکتوس در حال مرگ است.
بهترین راه برای فهم اینکه آیا چنین بخش‌های نرمی در اطراف گیاه شما هم وجود دارند یا نه، این است که سعی کنید یکی از خارهای آن را جدا کنید. اگر بدون تلاش زیاد، جدا شد، باید نگران شوید. زیرا این مسئله به تنهایی نشانه یک کاکتوس در حال مرگ است.
عفونت قارچی
عفونت قارچی یکی از دیگر از علائم کاکتوس در حال مرگ است. شما به راحتی می‌توانید عفونت قارچی را تشخیص دهید، زیرا باعث زخم و پارگی در بافت‌های کاکتوس می‌شود. این زخم‌ها ممکن است در قسمت‌های کوچکی از گیاه و یا در هر جایی از بافت بیرونی گیاه، ایجاد شوند.
عفونت‌های قارچی شکل‌ها و رنگ‌های مختلفی دارند، اما دو مورد از آنها رایج‌تر هستند. وجود فرورفتگی‌های قهوه‌ای روی بافت‌های بیرونی گیاه که اغلب به شکل یک ماه نیمه هستند، نشانه عفونت قارچی است. ظاهرشدن نقاط سفید – طوسی نیز نشانه دیگری از عفونت قارچی است.
عفونت قارچی در بخش‌های بلند گیاه، به اندازه عفونت در بخش ساقه مخرب نیست، اما باز هم خطرناک است.
درمان عفونت قارچی کاکتوس
بهترین راه برای جلوگیری از آسیب بیشتر این نوع عفونت‌ها، این است که یک ماده قارچ‌کش را به گیاه اسپری کنید. اغلب افراد برای درمان این عفونت‌ها ترجیح می‌دهند از ترکیب رقیق روغن درخت چای و آب استفاده کنند.
به عنوان یک راهکار دیگر می‌توانید بخش‌های عفونی‌شده را با اسفنج و الکل تمیز کنید تا زمانی که عفونت‌ها از بین بروند. البته اگر عفونت شدید است و بخش زیادی از کاکتوس شما را درگیر کرده است، بهتر است آن بخش را ببرید و جای آن را ضدعفونی کنید.
بوی بد از علائم کاکتوس در حال مرگ
اگر کاکتوس شما بوی بدی می‌دهد، باید نگران شوید زیرا بوی بد نشانه بدی است. بوی بد به این معنی است که یک بخش مهم از گیاه کاملاً پوسیده شده است، و شاید دیگر راهی برای نجات آن نمانده باشد.
به عبارت دیگر، گیاه‌تان دیگر در حال مرگ نیست، بلکه درواقع مرده است. در این شرایط تنها کاری که از دست شما بر می‌آید این است که آن را دور بیندازید و یک گیاه جدید را جایگزین آن کنید. البته اگر هنوز دوست دارید که یک کاکتوس داشته باشید.
دلایل مرگ کاکتوس
خب حالا باید یاد گرفته باشید که چطور تشخیص دهید کاکتوستان در حال مرگ است؛ اما نگرانی بزرگ‌تر شما باید این باشد که اصلاً چرا کاکتوس شما در حال از بین رفتن است.
اگر دلایل آن را بدانید، کار برای شما راحت‌تر می‌شود. در زیر برخی علل رایج برای مرگ و خشک شدن کاکتوس‌ها را عنوان می‌کنیم. اگر در نگهداری کاکتوس مبتدی و تازه کار هستید حتما مقاله «۱۱ نکته ضروری برای نگهداری از کاکتوس مخصوص افراد مبتدی» را مطالعه کنید.
آبیاری بیش از حد
آبیاری بیش از حد، قطعاً مؤثرترین راه برای کشتن و مرگ یک کاکتوس است. اگرچه آبیاری گیاه کاملاً کاری منطقی است، اما آبیاری بیش از حد کاکتوس‌ها نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه به آنها آسیب می‌زند.
معمولاً کاکتوس‌ها به توجه، مراقبت و آب کمی نیاز دارند. برخی از نشانه‌های رایج آبیاری بیش از حد شامل قهوه‌ای شدن، ساقه پوسیده، و تیغ‌های قلمبه و غیر معمول است.
برای پیشگیری از این مسئله، سعی کنید بیش از حد درگیر آبیاری نشوید و نکات آبیاری را همیشه دنبال کنید.
کاشت کاکتوس در عمق زیاد
کاشت کاکتوس در عمق خیلی زیاد نیز می‌تواند یکی از دلایل مرگ و از بین رفتن آن باشد. سعی کنید گیاه را دقیقاً در همان حالت و موقعیتی بکارید که در فروشگاه گل یا گلدان قبلی قرار داشت.
هرگز بخش اعظم ساقه را توی خاک فرو نبرید. هنگام کاشت کاکتوس یا عوض کردن گلدان آن، حتماً دقت کنید که تمام بافت سبز ساقه آن، روی خاک قرار بگیرد.
اگر کاکتوسی که به تازگی کاشته‌اید، کمی خم شده است، به جای اضافه کردن خاک بیشتر به گلدان آن، به فکر فراهم کردن یک چوب به عنوان تکیه‌گاه باشید.
خاک دارای نفوذپذیری نامناسب
کاکتوس‌ها برای رشد و پرورش، به خاک خاصی نیاز دارند. معمولاً این گیاهان در خاک‌هایی به خوبی رشد می‌کنند که دارای نفوذپذیری بالایی باشند. اگر آب برای مدت طولانی در خاک باقی بماند، قطعاً منجر به پوسیدگی ریشه خواهد شد.
خوشبختانه پیدا کردن خاک مناسب برای پرورش کاکتوس، اصلاً سخت نیست. خودتان می‌توانید ترکیب مناسبی از خاک را درست کنید یا اینکه به سراغ خاک‌های آماده بروید، این نوع خاک‌ها نیز خوب و مناسب هستند. برای تهیه خاک مناسب کاکتوس بد نیست سری به مقاله «نگهداری از کاکتوس در خانه ، چطور یک کاکتوس سرحال و بزرگ داشته باشیم؟» بزنید
گلدان نامناسب
انتخاب یک گلدان با سایز نامناسب نیز راه مطمئن دیگری برای نابود کردن یک کاکتوس است. گلدان نامناسب یعنی گلدانی که خیلی بزرگ یا خیلی کوچک باشد.
گلدان خیلی کوچک برای کاکتوس، باعث خفگی ریشه آن خواهد شد، زیرا در آن صورت فضای کافی برای تنفس ریشه وجود ندارد. از طرف دیگر، یک گلدان خیلی بزرگ هم باعث می‌شود آب زیادی در قسمت ریشه حفظ شود، که این امر نیز پوسیدگی ریشه را در پی خواهد داشت.
نبود نور خورشید
آیا تا حالا پیش آمده که ببینید کاکتوستان به سمت منبع نور در حال رشد است؟ این مورد ممکن است نشانه‌این باشد که گیاه به نور مناسب دسترسی ندارد. مایل شدن به سمت نور، ممکن است همراه با بی‌رنگ شدن باشد، و یک فرایند رایج در میان گیاهان آپارتمانی است.
بیشتر گونه‌های کاکتوس متعلق به بیابان هستند و برای رشد نیاز به نور زیاد خورشید دارند؛ بنابراین اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که نور خورشید کمی دریافت می‌کند، برای پرورش کاکتوس باید با نورهای مصنوعی به فکر رفع این کمبود باشید.
خوشبختانه لامپ‌های زیادی در بازار هستند که برای تأمین مقدار دقیق نور برای کاکتوس‌های آپارتمانی، طراحی شده‌اند.
سخن آخر
برای نجات گیاه، هرگاه متوجه یکی از نشانه‌های گفته‌شده در بالا شدید، سریعاً دست به کار شوید. امیدواریم حالا همه چیز را درباره کاکتوس‌های در حال مرگ و راه‌های نجات آنها یاد گرفته باشید. تجربه های نجات کاکتوس های در حال مرگ خود را با کابان مگ در میان بگذارید.
