طبع سوداوی یا مزاج سرد و خشک از نظر طب سنتی اسلامی معادل عنصر خاک است. افراد دارای این طبع از ویژگی‌های فیزیکی، رفتاری، اخلاقی خاص برخوردار هستند. در ادامه این مقاله از کابان مگ به طور مفصل به خصوصیات سوداوی‌ها و هر آنچه که باید در مورد این طبع بدانیم پرداخته شده است.
سودا به چه معناست؟
مزاج سودا، طبع سرد و خشک هم نامیده می شود، معادل سودا در ارکان اربعه یا عناصر چهارگانه خاک است، خاک مستحکم و انعطاف ناپذیر است.
اگر بخواهیم انعطاف پدید بیاوریم باید به کمک آب یا آتش این کار را انجام دهیم. اگر در یک فرد سوداوی بخواهیم تغییر مزاج دهیم باید صبر، حوصله و نفوذ آب را داشته باشیم و مستمرأ حرارت زیاد دهیم، آب و حرارت زیاد فوری در روی خاک اثر نمی کند و شکنندگی (درد جبران ناپذیر) ایجاد می کند و لذا حل سودا زمان بر است.
افراد دارای طبع سوداوی معادل خاک هستند و خاک خود گراست وقتی هوایی آمد و چیزی را از زمین جدا کرد موقع آرام شدن هوا، دوباره به زمین بر می گردد. افراد سوداوی مزاج یا با طبع سرد و خشک ویژگی های شخصیتی و ظاهری خاصی دارند.
افراد سوداوی امانت دار و بخیل هستند و اگر فرد دیگری هم ببخشد او ناراحت می شود. افراد با طبع سرد و خشکهم نسبت به خود و هم نسبت به دیگران در حکم، سخت گیر و محکم هستند. یک موضوع را از چندین جهت بررسی می کند و هر رشته تحصیلی که درآمد خوبی داشته باشد، به سراغ آن می رود.
اگر تا اینجای مقاله را مطالعه کرده اید و به نظرتان سوداوی مزاج نیستند، به مقاله «طبع گرم و خشک یا مزاج صفرا چیست و افراد صفراوی چه ویژگی هایی دارند» مراجعه کنید.
نشانه های افراد سوداوی
از نشانه های افراد دارای طبع سوداوی می توان به این موارد مانند سر کوچک، اندام های صورت کوچک، موها فر، رنگ پوست تیره، رگ نازک و آشکار، در لمس سرد، نبض تیز و پیوسته با ارتفاع کم، شور پسند، خواب کم و سطحی، گرسنگی و سیری زود، فهمیدن سریع صداها، در امور جنسی تمایل داشته و زود ارضاء هستند، اهل استدلال، عدم جوگیری، پافشاری در عقاید خود، حافظه خوب، امانتدار و دارای توهم اشاره کرد.
اگر سودا در پوست بروز کند اولین علامت آن در مو است. به طوری که موها خشک و مجعد می شود و فرهای ریز ریز در آن به وجود می آید. فری موی سرد یک علامت تشخیص مزاج است. البته تنها راه نیست و افراد صفراوی هم موی فر دارد. افراد سوداوی عروق برجسته و نازک و پوست تیره دارند.
پراکندگی مو در بدن سوداوی کم و همین مو پیچیده است و سینه ها برجسته نیستند، چه در زنان و چه در مردان. استخوان های بازو، سینه و ران، صاف و باریک است؛ سر، متوسط و متمایل به کوچکی است و چون حرارت کبد و قلب آنها کمتر است پس بنابراین بینی کوچکتر است.
اگر فردی دارای اندام باریک، موهای مجعد، سیاه چرده، پوست خشک، رگ نازک و باریک باشد، طبع سوداوی است (مثل یمنی‌ها) و اگر باریک اندام و حاشیه چشم اش زرد، موی کم پشت و ضخیم داشته باشد صفراوی است. روی هم رفته هر چه خشکی بیشتر باشد فرد زودفهم است و صداها و بوها را زودتر می فهمد.
خصوصیات افراد سوداوی
از مهمترین ویژگی های اخلاقی و رفتاری افراد دارای طبع سرد و خشک یا سوداوی می توان به موارد فهرست شده در زیر اشاره کرد.
- علاقمند به حسابگری و مسائل فنی
- همه سو نگر و تیز هوش
- بهار و تابستان را دوست دارند
- کم احساس و منطقی
- میانه رو و محتاط
- کم انرژی و مداومت در انجام کار
- تمایل کم به معنویت
- ناآرام و همیشه در فکر
- دارای وسواس، نگرانی و دو دلی
- بدون توان ریسک
- انتقام جو
- مجذوب نمی شوند
- میل جنسی فراوان ولی توان جنسی کم
- فکر و خیال فراوان
- بد بین، حساس و نگران
- منظم
- خودخور و درون گرا
- اهل جنجال و جدال
- تیزبین و بادقت همه جانبه
- لج باز، یک دنده و پافشاری در انجام کارها
توهم از خشکی مغز است و موبایل خصوصا برای سوداوی ها بدترین وسیله در خشک کردن مغز است.
سودا چیست؟
قسمت انتهایی قرمز و لزج خون که چسبنده بوده و رنگ آن قرمز تیره است که به سیاهی می زند، سودا نام دارد. در حقیقت سودا به معنای خلط لزج سوخته است. سودا در بدن پخش و تیره تر است و وقتی که فرد آرامش پیدا کرد در قسمت های انتهایی بدن رسوب می کند. اگر سودا در بدن بیش از اندازه شد در طحال ذخیره می شود.
خلط سوداو برای تامین اندام های محکم بدن مثل استخوان، مفاصل، دندان و مولازم است. اگر خواستیم سودا را منعطف کنیم با صفرا و بلغم میسر است، صفرا به تنهایی شکننده است و بلغم هم به تنهایی نرم می کند ولی حرکت نمی دهد چون سیلان، کار صفراست.
آیا سودای ها کچل می شوند؟
ریزش مو در مردان بر دو نوع است، ریزش موی ناشی از سردی (بلغم) و گرمی (دم) است. در فرد سوداوی کچل نمی شود ولی در زنان سوداوی طاسی دیده میشود که به ابروها نیز کشیده میشود که اصطلاحا به آن داء الثعلب گفته میشود. سوداوی ها معمولاریزش مو به صورت خالی شدن سر دیده شود که درمانش استفاده از گرمی و ترک سودا زاها است.
درمان ریزش مو در افراد سوداوی
روغن سیاه دانه که برای همه تجویز می شود در مورد ریزش مو برای زنان مفید و برای مردان مضر است چون در مردان، ریزش نوع از گرمی است.
بیشتر بخوانید: طبع گرم و تر یا مزاج دموی چیست ؟ مهمترین مشخصات دموی ها
بیماری پسوریازیس و غلبه سودا در پوست
بیماری داء الصدف (پسوریازیس) یک بیماری پوستی است که وقتی پوست را می خارانی پوست دچار ترشحات خشک میشود و به اصلاح پوست می اندازد، اگر از این بیشتر شود تبدیل به ایکتیوزیس می شود. در این بیماری پوست بدن مثل گونی سفت شده که اوج تظاهر سودا در پوست است.
این بیماری بیشتر اندام میانی را درگیر می کند و در صورت کم است. به طوری کلی بیماری های ناشی از گرمی اندام فوقانی را و بیماری های ناشی از سردی اندام تحتانی را درگیر می کنند. بیماری داء الصدف دو نوع است که نوع گرمی آن با ۲ تا ۳ بار حجامت برطرف می شود و این نوع در افراد دموی پدید می آید ولی نوع سرد را اول باید با سرکنگبین سرد (عسل، کاسنی، سرکه) مرطوب و بعد حجامت کرد. لازم به یادآوری است که این بیماری در طب مدرن لاعلاج است.
تشخیص طبع سودا در افراد از طریق پوست
اول یک نقطه ریز قهوه ای، کوچکتر از عدس در صورت پدید می آید و بعد یک هاله در دور چشم به وجود می آید و رفته رفته زیاد می شود و حاشیه صورت را می گیرد و بعد در دست پدید می آید، اول قهوه ای روشن و بعد پر رنگ می شود؛ پس فردی که دور چشم هایش هاله دارد و بیش از اندازه گیر می دهد.
این حالت به دلیل غلظت گردش خون در تن اوست چون سودا درعروقی که چشم را تغذیه می کنند، رسوب کرده و در پوست، خودش را نشان می دهد، لذا افراد سوداوی استعداد زیادی برای بروز بیماری پیر چشمی دارند. پیر چشمی در حقیقت رسوب سودا در چشم است. وقتی که این افراد مقداری چشمهایشان را مالش می دهند احساس می کنند که تا حدی چشمهایشان خوب شد چون با مالش، خون بهتر به چشم می رسد.
بیماری برگر در افراد سوداوی
حال بیماری برگر (سیاهی انگشتان) نیز در اثر رسوب سودا در افرادی که غلبه سودا دارند دیده میشود. این بیماری ناشی از رسوب سودا در اندام های انتهایی بدن مانند انگشتان است. سیاهی انگشتان پیشرفت می کند و همینطور بالا می آید و درمان آن سرکنگبین و حجامت عام، ساکرال (گودی کمر)، ساق، حجامت بین پاشنه و قوزک پا است. در موارد حاد روی موضع فوری زالو میاندازیم، چون زالو یک تزریق و یک مکش دارد. با تزریق، خون رقیق شده و با مکش خون سودایی را بیرون می آورد و از قطع شدن انگشت پیشگیری می شود.
اگر سودا در اثر آسیب پدید بیاید مثل اینکه در برف گیر کرده و پا یخ بسته، وقتی که پا یخ بست سودا پدید می آید و سیاه می شود و درمان آن در طب مدرن قطع کردن است، اما در طب اسلامی با روش بالا درمان می شود.
هموروئید و بواسیر در طبع سوداوی
اگر سودا در اندام روده و قسمت های انتهایی آن بروز کند، بواسیر (هموروئید) به وجود می آید و اگر بواسیر درونی هم شد یک نوع سوداست، اگر سودا رسوب کند تومور به وجود می آید. البته برای گوارش باید برای ایجاد حالت دفع سودا وجود داشته باشد ولی مقدار زیاد از حد آن بیماری آور است.
هر گاه سودا در اندام تحتانی به وجود بیاید، تبلور سودا سرطان بدخیم می شود، چون سنگین است و فشردگی آن بیشتر است، ولی در اندام فوقانی خوش خیم می شود، چون در اندام فوقانی سبکتر و درمان پذیر تر است.
دیابت سوداوی
سودا چون غلیظ است لذا خون رسانی در بدن را کند می کند و به دلیل عدم خونرسانی اندام انتهایی، سرد می شود و دیابت پدید می آید و اگر به آن اندام دست بزنیم می بینیم که سرد است. روش تشخیص دیگر هم با استفاده از مو است. اگر مو نداشت سرد است و اگر مو داشت گرم است؛ و درمان آن خوردن سرکنگبین، گزنه، زنجبیل و اسفند است.
برای درمان زخمی که از دیابت پدید آمده (مثلا ضخم پای دیابتی) اول از اندام بالا باید زالو انداخته شود، اگر از اندام پایین زالو انداخته شود، درد بیشتر می شود چون مسیر برای خون رسانی آماده نشده است.
در دیابت گرم وقتی بدن و اندام ها را لمس می کنیم اگر گرم باشد و فرد تمایل به سردی داشته باشد برای درمان باید سردی تجویز کنیم و نباید عسل داد چون میزان قند بالا می رود.
مواردی که برای رفع سودا و غلبه سودا گفته شد باید زیر نظر متخصص انجام شود، لذا از درمان خودسرانه اجتناب کنید.
غلبه سودا در مثانه و دستگاه دفع ادرار
اگر غلبه سودا در اندام های تحتانی مانند دستگاه دفع ادرار و دستگاه تولید مثل به وجود آید، نشانه آن ریزش ادرار است. البته غلبه در بلغم و هم سودا در این اندام ها را تحت تاثیر قرار داده و باعث ریزش ادرار میشود. توجه داشته باشید که در اگر غلبه سودا در مثانه زیاد باشد ریزش ادرار همراه با سوزش است و لی اگر در اثر غلبه بلغم باشد، سوزش دیده نمیشود.
فرد بلغمی دفع بی اختیارش را نمی فهمد؛ با عطسه کردن، ادرار می‌کند، با خنده زیاد و گریه زیاد، ادرار می کند، فرد با غلبه بلغم اگر در حمام زیاد بماند و یا در محیط سرد باشد، بترسد، نگران باشد ادرار می کند و این از سردی و رطوبت است؛ اما در افراد سوداوی تمایل به ادرار دارد ولی ریزشش همراه با سوزش است چون خشکی مجرا دارد.
برای درمان غلبه سودا در مثانه باید از سرکنگبین گرم استفاده شود، یعنی سرکه آن را نصف کرده (یک چهارم واحد سرکه) ولی طول درمان را زیاد می کنیم و درمان موضعی هم می کنیم مثل روغن هایی مانند روغن زیتون و روغن کنجد (لطیف تر از زیتون است) برای درمان خشکی مجرا تجویز می شود. البته خوردن شبانه یک قاشق چای خوری سیاه دانه عسل، نیز برای کاهش سودا و سوزش ادرار هم مفید است.
طبع سوداوی و میل جنسی
سوداوی ها تمایل به امور جنسی زیاد دارند اما توانایی کم دارند. ناباروری اگر در اندام جنسی سوداوی پدید آید اول باید سردی آن قسمت را برطرف کرد. فیبرم رحم از بلغم پدید می آید اما به شکل سودا بروز می کند. به طور کلی فیبرم‌ها و کیست‌ها همه از زمینه سرد به وجود می آیند.
غلبه سوداو در سر
اگر سودا در سر پدید آید موجب انسداد عروق در سر می شود و در افراد سوداوی سردرد پدید می‌آورد. این نوع سردرد، منتشر در سر است که کل سر را می گیرد و آن قسمت هایی که عروقش ریزتر است مثل اطراف چشم، درگیری اش نیز بیشتر است.
فردی که دچار غلبه سودا در سر شده است، از صدا و نور نفرت دارد چون هر چه سودا بیشتر شود یعنی فشردگی بیشتر شده است و در فشردگی، صدا طنین اش بیشتر است و نور هم به عنوان جلوه گرمی اگر به سوداوی تابد خشکترش می کند.
در سردردهای سوداوی فرد می خواهد چشم هایش را ببندد و به مکانی تاریک رود و بخوابد چون خواب سرد است و وقتی سرش را فشار می‌دهد، لحظه‌ای آرامش پیدا می کند چون جا به جایی اتفاق میافتد.
زایمان سزارین، بلغم تولید می کند و حنا هم بلغم را از قسمت های پایین بدن جابه جا می کند.
تاثیر سودا بر روح و روان
اگر خلط سوداوی و طبع سرد و خشک در روان زیاد باشد خواب کم، واکنش سریع، دقیق، با جمع بندی های همه سو نگرانه، ریز بین، زود فهم، حساس به صدا، دیر تصمیم گیر، مشکوک به همه، عدم اعتمادیا اعتماد دیر، حساس به نجس و پاکی و دارای وسایل مخصوص به خود که نسبت به آنها حساس است.
افراد سوداوی دوست ندارد و اگر به یک فرد نزدیک مانند همسرش پول دهد، رسید می گیرد. افراد سوداوی برای مشورت بهتر هستند چون نکات ریزی را می بینند، همچنین این افراد بازرس خوبی هستند ولی گزارش ننویسند بهتر است و برای تصمیم گیری افراد مناسبی نیستند.
طبع سوداوی اگر از حدش بیشتر باشد انسان خیالاتی می شود، به چیزهایی که نیست واقعیت می‌دهد، از خواب شروع می شود تا بیداری، اگر به کسی بدبین باشد در ذهن خودش تصویر خیانت می سازد.
همه وسواس‌ها از سودا است. سر را می توان با شستشوی سرکه و یا ژل گل ختمی مرطوب کرد تا از سودایش کم شود. ژل در حمام هر چه بیشتر بماند بیشتر نفوذ می کند.
رابطه میان بی خوابی با سودا
بی خوابی از خشکی است حالا این خشکی یا از صفرا است و یا از سودا و باید رطوبت به سر بدهیم تا خواب پدید آید،(مانند خوراندن ماست، دوغ برای صفراوی ها و انجیر، خربزه، طالبی برای سوداوی ها). حال اگر کسی ماست خورد و باز خوابش نیامد پس شدت خشکی سرش زیاد است و از طریق گوارش کافی نیست باید درمان از طریق بویایی سرد مثل سرکه و عطر سرد ادامه پیدا کند.
گاهی این خشکی به حدی است که سر، صدای سوتمی دهد، و در موقعیت های جفرافیایی گرم و خشک و یا سرد و خشک بیشتر می شود. درمان آن خوردن سرکنگبین، گل ختمی، حجامت عام و بعد از دو هفته حجامت ماستوئید (پشت گوش و زالوی پشت گوش) است.
زمینه و دلایل پیدایش سودا
از مهمترین دلایل و زمینه های افزایش و یا پیدایش طبع سوداوی در بدن می توان به موارد زیر اشاره کرد. ناگفته نماند که تاثیر موارد زیر حتمی و قطعی نیست و در افراد مختلف ممکن است تاثیرات مختلفی داشته باشد ولی بدون شک در بسیاری تاثیر زیادی بر افزایش سودا در بدن می گذارند.
- بی تحرکی، گوشه گیری و استراحت بیش از اندازه، باعث تبدیل سودای طبیعی به سودای غیر طبیعی می شود.
- خون اگر رطوبتش گرفته شود و حرارت خون بیشتر شود خون میسوزد و به سودا تبدیل میشود.
- سودا یا صفرا اگر بیش از اندازه شود ترکیبات خون را می سوزاند و سودا به وجود می آورد.
- همچنین اگر سردی بلغم بیشتر شود،غلیظ شده و حرکتش کند، می شود تا اینکه یخ می بندد؛ به این نوع بلغم هم سودا گفته می شود، این نوع سوداوی بیشتر در بین اروپاییان دیده میشود که سفید هستند اما نرمی ندارند.
- گوشت گاو فریزر شده باعث تولید سودا می شود
- مصرف سردیهای خیلی زیاد
- مصرف گرمیهای خیلی زیاد
- حضور مستمر در هوای سرد و گرم شدید
- حضور ضد و نقیض در هوای سرد و گرم مثل سونا
- حضور ضد و نقیض در هوای با اختلاف فشار شدید مثل خلبان ها و ملوان ها
- غم مستمر
- شادی بیش از حد
- استماع صداهای نکره مستمر و ناهنجار
- در معرض بوهای مستمر قرار داشتن
- مصرف فلفل زیاد
- افکار منفی مستمر
- استمرار حضور در یک حالت و قالب (ماند نشستن طولانی مدت)
- مصرف داروهای خیلی حاد مثل داروهای ترک اعتیاد
- ضربه
- شوک
- غم فراق
- اوج عشق
- نگاه به صورت یا صحنه زشت
- مشروبات الکلی (چون خیلی گرم هستند لذا به دنبالش خیلی سردی می آید). به ویژه اگر بیش از اندازه باشد.
- استمرار مصرف داروهای گیاهی بسیار گرم
- اوج نفرت
- حسادت، حرص و کینه
- شک مستمر
- بد بینی
- پرخوری
- حرام خوری
- استفاده مستمر از کامپیوتر، تلویزیون، ماهواره و تلفن همراه
درمان غلبه سودا
اگر کسی که دارای طبع سرد و خشک یا همان سودا است و بخواهد سودا را بسوزاند بر او باد نوره کشیدن درمان سودا پیاده روی بهترین منضج سوداست و بعد خوردن گس مزه ها و ترش مزه ها و سرکه شیره و سرکنگبین و (ترش و شیرینها) و ماء الجبن (آب پنیر) است و بعد از ۲ هفته ، حجامت عام هر ماه یک بار تا ۳ مرحله.
در افراد دارای طبع سودا یا سوداوی ها عاقرقرحا سودازدا است و در هر جا که اثر سودا باشد این گیاه انبساط پدید می آورد و از هم باز کرده و نرم می کند مثل زگیل و زائده های استخوانی و شبه استخوانی خصوصا پای پارانتزی و کک و مک قراقروت چون سودازدای آرام است لذا برای تمامی مزاج‌ها مفید است. انفیه هم سودای عمقی را جابه جا می کند.
طبع سرد و خشک در کودکان
بچه های دارای طبع سوداوی ها مثل بزرگترها رفتار می کنند و در کارهای بزرگترها دخالت می کنند و متین و آرام هستند چون سرد، خشک و واقع بین هستند. کسی که ریزش مو بخاطر غلبه صفرا دارد حجامت خیلی کمک می کند چون حجامت سردی تولید می کند و موجب کاهش صفرا می شود.
طبع سوداوی و دنیای مدرن امروزی
هر چه زندگی ها صنعتی تر شود انسان ها بیشتر به همدیگر نزدیک تر می شوند، مردمی که در بندر عباس زندگی می کند، اما چون در زیر کولر گازی هستند لذا سرد می شود و طبش آن ها هم سرد می شود، غذاها هم همین طور هستند، یک غذا را در تمام نقاط ایران می خورند و لذا مزاج‌ها به هم نزدیک و بیماری‌ها هم مشترک می شود.
سخن آخر
امیدوارم از مقاله ویژگی های افراد سوداوی و نشانه های غلبه سودا در اندام ها استفاده کرده باشید. اگر با خواندن این مقاله نشانه های غلبه سودا را در خود مشاهده کردید، از خود درمانی اجتناب کرده و برای درمان به متخصص طب سنتی مراجعه کنید.
