سردردها که انواع و اقسام مختلفی هم دارند یکی از آزاردهنده‌ترین ناراحتی‌هایی به شمار می‌رود که ممکن برای هر کسی رخ دهد. تنها راه چاره و درمان آن در بسیاری از موارد خوردن قرص‌های مسکن است که بعد از مدتی شاید توان درمانی خود را از دست بدهند و فرد ناچار دست به دامان طب سنتی میشود. از نظر طب سنتی دو نوع سردرد گرم و سرد داریم که در ادامه در این مقاله از کابان مگ قصد داریم به بهترین راه‌های درمان خانگی انواع سردرد در طب سنتی بپردازیم.
علت سردرد از نظر طب سنتی
بر اساس طب سنتی سردردها از هر نوع که باشند از انباشت خشکی زیاد به وجود می‌آیند. به طوری که سردردها در رطوبت طبیعی به وجود نخواهند آمد اما یک نوع گیجی، عدم درک و سنگینی سر هست. به همین دلیل است که در بچه‌ها و دختران سردرد بسیار کم است چون رطوبت زیادی دارند. پس برای درمان انواع سردرد در طب سنتی باید راه‌های درمان را در خانه به منظور رفع این خشکی صورت داد.
درمان انواع سردرد در طب سنتی
طب سنتی دسته‌بندی‌های مشخصی را از انواع سردرد ارائه داده است. این دسته‌بندی بر اساس خلط‌های چهارگانه دم، بلغم، صفرا و سودا صورت گرفته است. بر همین اساس سردردها به دو دسته کلی تقسیم می‌گردد که در ادامه به راه‌های درمان قطعی خانگی هر یک از آن‌ها بر اساس طب سنتی و نسخه‌های دکتر خیراندیش خواهیم پرداخت.
- سردردهای گرم که شامل صفراوی‌ها و دموی‌ها میشود.
- سردردهای سرد که شامل بلغمی‌ها و سوداوی‌ها میشود.
سردردهای صفراوی
سردردهای صفراوی از نوع سردردهای گرم محسوب میشود. این نوع از سردردها علائم و نشانه‌های خاص خود را دارند که در پایین آورده شده است. در صورتی که چند مورد از این علائم را در خود مشاهده می‌کنید پس احتمالاً سردردتان از این نوع است.
علائم سردرد صفراوی
- درد از پیشانی و جلوی سر و چشم‌ها و با تیر کشیدن پدید می‌آید که ممکن است در همان جا بماند یا ممکن است دو، سه روز پی در پی درد کند و کل سر را فرا گیرد.
- بر اساس طب سنتی سردردهای صفراوی در اثر عواملی همچون عصبانیت (چون عصبانیت صفرا تولید می‌کند)، گرما، عطرها و بوهای تند، صدای زیاد (چون حرارت را تشدید می‌کند اما سردردهای بلغمی و دموی با صدا بیشتر نمی‌شوند.)، خوردن غذا، بی‌خوابی (چون خشکی را بیشتر می‌کنند)، پرخوری (چون انباشت خون می‌دهد)، یبوست، فکر (چون موجب امتلاء بیشتر میشود)، دقت، تمرکز (چون این دو انرژی می‌دهد)، ارتفاعات، ایام قرص کامل ماه افزایش می‌یابد.
- سودای از صفرا آمده است.
- سردردهای صفراوی معمولاً در مردها مشاهده می‌گردد.
درمان خانگی سریع و اورژانسی سردرد صفراوی
گاهی شدت این نوع از سردرد از نظر طب سنتی می‌تواند بسیار شدید باشد و تاب و تحمل را از فرد سلب کند. در این صورت فرد باید راه‌های درمان فوری زیر را در خانه پیش گیرد تا شاید بتوان درد را کاهش داد.
- استشمام سرکه موقع سردرد
- با سرد کردن سر و پا، پیاده‌روی، تخلیه جنسی (چون سودای متمرکز سر را تخلیه می‌کند)، گرسنگی، با خوردن مواد غذایی روان کننده (مسهل کننده) و بی‌خیالی می‌توان این نوع از سردرد را تسکین داد زیرا با این راه‌ها از نظر طب سنتی جا به جایی خلط پدید می‌آید.
- خوردن آب‌نارنج یا آب‌لیمو
درمان اصولی سردرد صفراوی در طب سنتی
راه درمانی خانگی که در بالا به آن شد در مواقع اضطراری می‌تواند تا حدودی به کمک فرد آید اما درمان قطعی و اصولی آن به صبر و تحمل بیشتری نیاز پیدا خواهد کرد. بر اساس طب سنتی درمان این نوع از سردرد گرم به صورت‌های زیر امکان‌پذیر خواهد بود.
- شستشوی سر با سردی‌ها در حمام مثل سرکه و آب‌غوره
- مالیدن روغن بنفشه به سر (یک هفته) که باعث میشود خلط خشک در سر نرم شود.
- ماساژ پا و گوش
- خوردن سرکنگبین و هر غذای سرد آرام به مدت ۴۰ روز
- خوردن روزی یک عدد انار ترش که سودا را درمان می‌کند.
- استفاده از داروی عطسه‌آور که به مغز فشار آورده و بلغم و سودای رسوب کرده در مغز را جا به جا کرده و تخلیه می‌کند.
- انجام حجامت عام بعد از دو هفته از شروع مراحل بالا
سردردهای دموی
سردرد دموی نیز بر اساس طب سنتی یکی دیگر از انواع سردردهای گرم است که به مانند سردردهای صفراوی نشانه‌ها و علائم منحصر به فردی دارند که از روی آن‌ها فرد می‌تواند این نوع از سردرد را تشخیص و درمان کند. مهمترین این علائم در زیر آمده است.
علائم سردرد دموی
- درد از پیشانی و جلوی سر شروع شده و با سنگینی سر و گلگون شدن صورت و چشم‌ها و نبض در شقیقه‌ها به وجود می‌آید و به تدریج به کل سر سرایت می‌کند.
- بر اساس طب سنتی سردردهای دموی در اثر عواملی مانند گرما، عطرهای گرم، پرخوری، یبوست، فکر، دقت و تمرکز، ارتفاعات، عصبانیت، ایام قرص کامل ماه تشدید میشود.
- سردردهای دموی در مردان بیشتر دیده میشود.
درمان خانگی سردرد دموی در طب سنتی
درمان اصولی و قطعی سردرد دموی در طب سنتی و بر اساس نسخه‌های دکتر خیراندیش شامل چند مرحله درمان مختلف میشود که باید به ترتیب و مرتب اجرا شوند. این راه‌های درمان در زیر آمده است.
- دو مرحله حجامت عام ماهی یک‌بار اما اگر شدت سردردها زیاد باشد حجامت عام سه مرحله انجام شود.
- دو هفته بعد از حجامت‌های بالا باید حجامت سر در یک مرحله انجام گردد. بهتر است حجامت عام در روزهای ۱۷ یا ۱۹ یا ۲۱ ماه قمری انجام گردد.
- شستشوی سر با سردی‌ها در حمام مثل سرکه و آب‌غوره
- گوش مالی، هم مسکن سردردهای سرد و هم مسکن سردردهای گرم است.
- پیاده‌روی
- تخلیه جنسی
- گرسنگی
- مسهل خوردن
- بی‌خیالی
- اگر خوب نشد باید به وجود تومور شک کنیم.
جلوگیری از خون دماغ شدن در سردرد
در سردرد صفراوی و دموی ممکن است خونریزی بینی اتفاق بیافتد این خونریزی اصولاً خوب است اما اگر بیش از اندازه باشد می‌تواند باعث ضعف فرد شود و باید از آن جلوگیری کرد. برای درمان خون دماغ شدن حین سردرد گرم بر اساس طب سنتی باید اول با آب سرد به سر ریختن سعی در بند آوردن خون کنیم و اگر بند نیامد ترکیب ۲ واحد کندر کوبیده شده به اضافه ۵ واحد عسل را به اندازه یک نخود به داخل بینی بگذارید. اگر سردردهای دموی را با آب سرد به سر ریختن آرام کردید آرام میشود اما آب سرد باعث میشود که دم به سودا تبدیل شده و در مویرگ‌ها بماند و بعد به سردردهای سوداوی تبدیل شود. این نوع سردرد بیشتر در ایران که گرم و خشک است وجود دارد.
سردردهای بلغمی
همان‌طور که در ابتدا نوشتار عنوان شد، سردرد بلغمی در واقع نوعی از سردردهای سرد هستند که از نظر طب سنتی علائم و نشانه‌های آن منحصر به فرد هستند و متعاقباً راه‌های درمانی برای آن وجود دارد. از مهمترین این علائم می‌توان به چند مورد زیر اشاره کرد.
علائم سردرد بلغمی
- درد معمولاً از گردن و پشت سر شروع میشود.
- سردر بلغمی بر اساس طب سنتی در مواقع نزدیکی، قاعدگی، سردی، خواب زیاد، عصبانیت، ناراحتی، استرس، بوهای سرد، مثل بنزین و نفت و دستشویی، عوامل ضعف آفرین مثل گرسنگی و تشنگی سردرد بیشتر میشود
- بعضی مواقع همراه با حالت تهوع است.
- در سن سردی به وجود می‌آید.
- در زنان معمولاً بیشتر دیده میشود زیرا زنان بیشتر دارای طبع سرد هستند.
درمان خانگی سردرد بلغمی در طب سنتی
سردرد بلغمی که نوعی سردرد سرد است بر اساس چند مرحله درمان متنوع که باید مرتب و منظم به اجرا آیند قابل درمان است. در ادامه بر اساس نسخه‌های دکتر خیراندیش به مراحل و راه‌های درمان این نوع از سردرد اشاره شده است.
- درمان سردرد بلغمی بین ۴۰ تا ۱۲۰ روز طول می‌کشد.
- ترک و یا کاهش خوردن سردی‌ها، مخصوصاً شب‌هنگام و خوردن گرم و ترهای لطیف مانند گوشت گوسفند و عسل
- حجامت گرم کتف (بادکش) ۲۱ مرحله یک روز در میان (برای هر کتف همزمان ۴ تا لیوان گذاشته شود)
- خوردن ارده با شیره انگور هفته‌‌ای ۵ وعده در صبحانه
- استشمام عطر گرم (شب‌ها موقع خواب جلوی بینی مالیده شود).
- روغن مالی با روغن کنجد روی ملاج سر
- خوردن انار شیرین (روزی یک عدد تا ۴۰ روز) که سودا را درمان می‌کند اما در درمان سودای از بلغم و سودای از سودا آمده، مقداری نمک یا عسل به انار اضافه می‌کنیم.
- تعریق
- ماساژ سر و پا (ماساژ در گرمی‌ها موجب زدایش گرمی از سر میشود اما در این‌ها موجب تبدیل بلغم به دم میشود)
- خوردن صحیح و خوردن گرمی‌ها که بهترین آن‌ها ارده با شیره یا عسل است.
- پرخوری نکردن زیرا پرخوری باعث میشود که صفرای سر برای هضم به طرف معده حرکت کند و در نتیجه سردرد بیشتر میشود.
- خوردن بادام (۱۴ عدد روزانه)
- اگر سردرد در خانم‌ها باشد استفاده از ترکیب یک لیوان عرق رازیانه با عسل توصیه میشود.
- خواب به اندازه و مناسب نیز مهم است.
سردردهای سوداوی
سردرد سوداوی نیز نوعی سردرد سرد به شمار می‌آید که بر اساس طب سنتی علائم و نشان‌های مختلفی وجود که با استفاده از آن می‌توان ایجاد آن در فرد را تشخیص داد و نسبت به درمان آن اقدام کرد. از مهمترین این علائم چند مورد در زیر آمده است.
علائم سردرد سوداوی
- این سردرد معمولاً کل سر را در بر می‌گیرد و به هر بهانه‌‌ای ایجاد می‌گردد و فرد به نور، بو و صدا حساس است و تاریکی را دوست دارد.
- در موارد شلوغی و ترافیک در بوهای بنزین و نفت و دستشویی، با حمل دختر در خانم‌ها، در عوامل ضعف آفرین، مثل گرسنگی و تشنگی، عصبانیت، ناراحتی، استرس (عصبانیت گرمی‌ها، تهاجمی و زد و خورد است اما در این عصبانیت، خودخوری و جیغ و داد است و به سر خودش می‌زند)، موقع توقف رفتارهای جنسی (اما در فعالیت امور جنسی در اول سردرد دارد ولی با تکرار انزال جنسی، درد بهبود پیدا می‌کند چون انباشت مواد جنسی در سر موجب سردرد مزمن و باعث خیالات میشود)، در هنگام نزدیکی، در قاعدگی (قاعدگی خشکی سر را بیشتر می‌کند) حتى ۲ تا ۳ روز قبل از قاعدگی سردرد به وجود می‌آید، در خواب زیاد یا خواب کم (در خواب کم خستگی باعث سردی و در خواب زیاد، سردی، بیشتر میشود آلودگی هوا) سردردهای سوداوی تشدید می‌شوند.
- در موقع آبریزش بینی سردردشان آرام میشود.
- این نوع سردرد، بین زنان و مردان در عصر حاضر شایع است.
- در سن سردی به وجود می‌آید.
- این نوع سردرد یک طرفش صفرا است و طرف دیگرش درد رسوب کرده است و طرف دیگر آن طراوشات جنسی است که در سر مانده و خشک شده و تبدیل به سودا میشود.
درمان سردرد سوداوی در طب سنتی
- سردردهای سوداوی معمولاً ۴ الی ۶ ماه نیاز به درمان دارند.
- خوردن سرکنگبین زرشکی (یک یا دو وعده)
- پرخوری نکردن و خوردن گرم و ترهای لطیف مثل گوشت گوسفند و عسل
- خوردن بادام (۱۴ عدد روزانه)
- ماساژ سر و پا
- پیاده‌روی در روی سنگلاخ و دویدن
- شانه زدن موها با شانه‌های زبر
- بادکش گرم کتف ۲۱ مرحله یک روز در میان و برای هر کتف ۴ تا لیوان گذاشته شود.
- حجامت عام دو مرحله ماهی یک‌بار
- حجامت سر در ماه سوم دادند و
- حجامت پشت گوش در ماه چهارم
- عطسه‌آور (روزی یک‌بار)
- یک قطره از قطره نازیل هر روز تا ۴۰ روز به بینی چکانده شود.
- ترک غذاهایی که ایجاد سودا می‌کند از جمله بادمجان، سوسیس و کالباس، ادویه‌جات تند، گوشت گوساله و گاو، چای سیاه و سبز، قهوه و نسکافه، سرخ‌کردنی‌ها، سیگار و قلیان
- اگر درمان‌های بالا را انجام دادیم و باز خوب نشد باید به وجود تومور شک بکنیم.
درمان سردرد میگرن گرم در طب سنتی
سردردهای میگرنی یکی از بدترین انواع سردردها هستند که حتی در صورت آرام نشدن می‌تواند کار فرد را به بیمارستان و بستری شدن بکشاند. اگر درد از پیشانی شروع شده باشد این میگرن گرم است. درمان سردرد میگرنی نوع گرم نیز راه و روش‌های درمانی خاص خود را در طب سنتی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است.
- ۳ مرحله حجامت عام (هر ماه یک بار)
- بعد از دو هفته از آخرین حجامت عام، یک مرحله حجامت سر
- استشمام سرکه در هنگام درد.
- مالیدن سرکه به پیشانی
- استفاده از عطسه‌آور روزی یک بار
- اگر حجامت‌ها کافی نبود حجامت پشت گوش انجام دهید.
- شستن سر با سرکه به مدت یک ربع
- خوردن دوسین (ترکیب سیاهدانه پودر شده سریعا با عسل دوسین نامیده می شود که طبعی معتدل دارد) صبح و شب یک قاشق چای خوری (چون خیلی از سردردها از انقباض عروقی ناشی میشود و باعث عدم خون رسانی به مغز میشود).
درمان سردرد میگرن سرد در طب سنتی
اگر سردرد از پشت سر شروع شود و سنگینی داشته باشد این سردرد، سرد است که در هنگام قاعدگی، خستگی و خوردن سردی، خواب زیاد و سرما، درد بیشتر میشود و با تهوع همراه است. این سردرد میگرنی نیز بر اساس طب سنتی راه‌های درمان زیادی دارد که در ادامه مورد اشاره قرار گرفته است.
- گذاشتن کلاه نمد، یا کلاه نمکی به سر (پارچه‌‌ای را به صورت کلاه بدوزید و آن را شبکه شبکه بکنید و داخل آن را با نمک پر کنید)
- مالیدن روغن سیاهدانه و یا روغن کنجد به ملاج سر
- جوشانده زعفران با عسل
- انجام بادکش کتف (۷ تا ۱۴ مرحله)
- خوردن دوسین یک قاشق مرباخوری (صبح و شب)
- استفاده از قطره نازیل (به بینی ریخته شود)
- مصرف غذاهای گرم
- شب یک عدد سیب قرمز را رنده کرده با عسل و آبلیموی طبیعی مصرف کنید.
- مدت زمان درمان ۴۰ روز است.
سخن آخر
سردردها امروزه به دلایل مختلفی از جمله تغذیه نامناسب و افزایش آلودگی‌های صوتی و هوا بسیار افزایش یافته‌اند. سردردهای گرم و سرد دو نوع کلی از انواع سردرد هستند که هر یک از آن‌ها راه‌های درمان مختص خود را در طب سنتی دارند که در بالا به طور مفصل به آن‌ها اشاره شد.
در صورتی که در مورد سردرد یا درمان آن تجربه‌ای داشته‌اید از بخش نظرات می‌توانید با به اشتراک‌گذاری آن‌ها به دیگر خوانندگان نیز کمک بسیاری کنید. در هر صورت اگر مطلب را پسندیده‌اید می‌توانید آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
